Omgaan met stress
Wat is stress?
Stress is spanning in je lichaam en hoofd door druk of zorgen. Het is een vorm van angst. Angst helpt ons vanuit de evolutie om gevaar te vermijden. Als angst niet zou bestaan, zouden we ons continu in zeer risicovolle situaties begeven. Maar soms reageert je lichaam op situaties die niet echt gevaarlijk zijn, bijvoorbeeld door ervaringen uit het verleden.
Bijvoorbeeld: Een blik van een medestudent in de klas is meestal niet bedreigend. Maar als je vroeger bent gepest, kan zo'n blik toch stress geven.
In dit voorbeeld is er een trigger die ervoor zorgt dat je dit als bedreigend ervaart. Vaak komt dit door je gedachten: “Ze kijkt naar mijn haar en ze vindt het belachelijk…”.
Stress tijdens je studie
Stress tijdens je studie komt vaak door gedachten die je angstig maken. Dit zijn een paar veelvoorkomende voorbeelden:
- “Als ik niet slaag voor dit vak, stel ik mijn ouders teleur.”
- “Anderen doen dit zo gemakkelijk, waarom kan ik dit niet?”
- “Als ik dit nu niet haal, stijgt mijn studieschuld en kan ik straks nooit een huis kopen.”
Hoe merk je stress?
Lichamelijk en gedrag: slecht slapen, fysieke klachten (vb. nekpijn, hoofdpijn, darmklachten), uitstelgedrag, hard werken of gedemotiveerd raken, drugsgebruik/alcoholgebruik en/of meer of minder eetlust.
Emotioneel en mentaal: verhoogd of verlaagd libido, huilbuien, lusteloosheid, onrustig, neerslachtigheid, energiek (hyper) en/ of concentratieverlies.
Wat kun je doen?
Wat helpt tegen stress is voor iedereen anders. Veel mensen denken dat rust help, maar wat voor de één werkt, helpt niet altijd voor de ander. Het is belangrijk om te ontdekken wat jóu helpt en hoe jouw lichaam en hoofd reageren op stress.
Hier zijn een aantal tips:
- Luister naar anderen. Als mensen in je omgeving zeggen dat ze merken dat het niet goed met je gaat, neem dat serieus. Soms zien anderen eerder dat je gespannen bent dan jijzelf.
- Praat erover. Deel je gevoelens met iemand die je vertrouwt, zoals een vriend, familielid of studentencoach. Praten lucht op en helpt je om dingen op een rijtje te zetten.
- Ontdek wat jou helpt ontspannen. Wat voor de één werkt, werkt niet altijd voor de ander. Probeer uit wat jou rust geeft: wandelen, muziek luisteren, tekenen, sporten of juist even niets doen.
- Zoek hulp als het nodig is. Je hoeft het niet alleen te doen. Een gesprek met een huisarts, studentenpsycholoog of hulpverlener kan veel duidelijkheid en steun geven.
- Let op je gedachten. Soms zorgen je eigen gedachten voor extra stress. Probeer op te merken wat je tegen jezelf zegt. Zijn die gedachten helpend of maken ze je juist onrustig?