Stappenplan: Navigeren door je leerproces
Op deze pagina vind je:
- tips om binnen een onderwijseenheid te navigeren;
- een manier om stapsgewijs aan je leerproces te werken;
- hoe je je studiepunten kunt behalen!
Stap 1: Verwachtingen verhelderen
Verhelder samen met je docenten, medestudenten en begeleiders in het werkveld wat de leeruitkomsten van deze onderwijseenheid betekenen.
Met elkaar bepaal je hoe deze onderwijseenheid bijdraagt aan jouw ontwikkeling. Je weet wat er van jou wordt verwacht en wat je moet kennen en kunnen om de leeruitkomsten aan te tonen. De documentatie om het behalen van de leeruitkomsten aan te tonen wordt verzameld in een portfolio. Dit dient te voldoen aan de VRAAKT-criteria.
Wat als ik niet meteen weet wat er van me wordt verwacht?
Maak je geen zorgen, dat hoort erbij. Blijf in gesprek met docenten, medestudenten en begeleiders in het werkveld. Zo creëer je samen een beeld van wat de leeruitkomsten voor jou inhouden.
- Waarom zijn deze leeruitkomsten belangrijk voor mijn ontwikkeling tot professional?
- Kan ik de leeruitkomsten in eigen woorden uitleggen?
- Komt mijn beeld overeen met dat van mijn medestudenten, docenten en begeleiders in het werkveld?
- Hoe kan ik de leeruitkomsten aantonen?
- Is er verplicht materiaal, bijvoorbeeld een (kennis)toets die ik moet behalen?
- Wat zijn voorbeelden van bewijsmateriaal?
- Waar kan ik voorbeelden van bewijsmateriaal vinden ter inspiratie?
- Is er een beoordelingsmodel of rubric beschikbaar?
- Waar moet mijn portfolio in het geheel aan voldoen? Denk aan de VRAAKKT-criteria
- Weet ik nu welk niveau van mij wordt verwacht om de leeruitkomsten aan te tonen?
- Aan wie vraag ik welke feedback?
De VRAAKT-criteria:
- Variatie;
- Relevantie;
- Authenticiteit;
- Actualiteitswaarde;
- Kwantiteit;
- Kwaliteit;
- Toegankelijkheid.
Stap 2: Plannen maken
Als de verwachtingen helder zijn, denk je na over hoe je wil leren in deze onderwijseenheid. Je gaat na wat je al kunt laten zien, bijvoorbeeld van eerdere opdrachten, studies of ervaringen. Je denkt na over welke activiteiten je gaat ondernemen in relatie tot je leeruitkomsten, waar je dat doet en met wie.
Vervolgens leg je in een dynamisch leerplan vast hoe je gaat leren. Leren doe je samen met je medestudenten, docenten en begeleiders in het werkveld. Je gaat met elkaar in gesprek over je leerplan.
Wat als ik niet meteen ideeën heb over hoe ik ga leren?
Het is belangrijk om in gesprek te blijven met docenten, medestudenten en begeleiders in het werkveld. Zij kunnen meedenken en je inspireren en vertrouwen geven dat je leerplan past bij de onderwijseenheid.
- Waar sta ik nu ten opzichte van de leeruitkomsten? Wat kan ik al laten zien? Heb ik bijvoorbeeld al een getuigschrift of certificaat?
- Hoe ga ik leren?
- Waar ga ik leren (binnen en buiten mijn opleiding)?
- Wie heb ik daarbij nodig en met wie werk ik samen?
- Wat kan ik van begeleiders in het werkveld, docenten en medestudenten verwachten, en zij van mij?
- Op welke momenten is het zinvol om feedback op te halen?
- Hoe leg ik dit vast in een dynamisch leerplan?
- Past dat wat ik ga doen bij de leeruitkomsten die deze periode voor mij centraal staan?
Stap 3: Proberen, oefenen en leren
Je gaat aan de slag met het uitvoeren van jouw dynamisch leerplan. Dat kan betekenen dat je je verdiept in literatuur, in gesprek gaat met experts, praktijkervaring opdoet, aan een verslag werkt, een (werk)college volgt, etc.
Kortom, je daagt jezelf uit, je experimenteert, je oefent. Misschien verdwaal je hier een keer of struikel je. Dat is niet erg, daar leer je van. Docenten en begeleiders in het werkveld volgen en ondersteunen jouw groei en dagen je uit. Je medestudenten reizen met je mee.
Hoe ga ik om met het vragen, krijgen en geven van feedback?
Je stuurt je eigen ontwikkeling in relatie tot de leeruitkomsten bij op basis van feedback die je vraagt, krijgt en geeft. Je leert ook veel van het geven van feedback aan medestudenten. Ook in het vragen, krijgen en geven van feedback word je waar nodig begeleid zodat je leert en jezelf ontwikkelt.
- Wat doe ik om mijn kennis en vaardigheden te ontwikkelen?
- Wat is er misgegaan, en wat heb ik daarvan geleerd?
- Wat is er goed gegaan, en wat heb ik daarvan geleerd?
- Aan wie heb ik tussentijds feedback gevraagd om te zien of ik op de goede weg ben? Hoe heb ik feedback gewogen en gebruikt om mijn leeractiviteiten aan te passen?
- Wat heb ik geleerd van docenten en begeleiders in het werkveld?
- Wat heb ik geleerd van de feedback die ik aan anderen heb gegeven?
- Past dat wat ik aan het doen ben in de aanpak die ik in mijn leerplan heb staan? Moet ik mijn aanpak bijsturen, of juist het leerplan?
Stap 4: Leren zichtbaar maken
De volgende stap is zichtbaar maken wat je hebt geleerd. In je ontwikkelportfolio verzamel je materialen. Bijvoorbeeld een analyse, een ontwerp of prototype, het resultaat van een (kennis)toets, een onderzoeksverslag of bewijs van iemand die bevestigt hoe je een vaardigheid hebt laten zien. Deze materialen hoeven niet een eindresultaat te zijn. Vaker zelfs is het een tussenresultaat waar je nog verder aan wil werken. Daarom vraag je feedback.
Wat als ik omgaan met feedback spannend vind?
Het vragen en geven van feedback kan spannend zijn, vooral als je materiaal nog niet af is. Ook kan feedback soms tegenstrijdig zijn. Gaandeweg leer je hiermee omgaan, je zult zien dat het beter gaat naarmate je het vaker doet. Door te laten zien wat je met de feedback hebt gedaan, maak je je leren zichtbaar. Vervolgens ga je weer verder met proberen, oefenen en leren. Als je conclusie is dat je voldoende geleerd hebt en je leren voldoende zichtbaar hebt gemaakt, kun je naar de volgende stap.
- Heb ik verschillende (soorten) materialen verzameld in mijn ontwikkelportfolio?
- Passen deze materialen bij de onderwijseenheid met leeruitkomsten die ik wil aantonen?
- Zijn er nog andere materialen nodig om mijn leeruitkomsten aan te tonen?
- Heb ik feedback ontvangen van verschillende betrokkenen rondom mijn leerproces?
- Heb ik zichtbaar gemaakt hoe ik met de feedback aan de slag ben gegaan?
Stap 5: Pas op de plaats maken
Het is verstandig om op gezette tijden pas op de plaats te maken. Je bekijkt hoe je verzamelde materiaal bijdraagt aan het aantonen van de leeruitkomsten. In je ontwikkelportfolio maak je zichtbaar hoe ver je bent met het aantonen van de leeruitkomsten. Je docenten, medestudenten en begeleiders in het werkveld kijken met je mee naar waar je staat en wat je nog te doen hebt. Dit is het moment om prestatiefeedback te vragen. Je krijgt zo zicht op wat je nog gaat doen om de onderwijseenheid met leeruitkomsten aan te tonen. Eventuele vervolgstappen verwerk je in je dynamisch leerplan.
Hoe kan ik zorgen voor een 'pas op de plaats'?
Je kan ‘pas op de plaats’ maken door een tussentijdse evaluatie, een ontwikkelgesprek, een pitch of in een andere vorm die past voor jou en voor je opleiding. Deze feedback geeft je inzicht in hoeverre je een leeruitkomst al aantoont en je al op het juiste niveau zit. Terwijl je navigeert door je leerproces kun je meerdere keren een ‘pas op de plaats’ maken. Als je conclusie is dat je voldoende geleerd hebt en voldoende bewijsmateriaal hebt verzameld om de onderwijseenheid aan te tonen, kun je naar de volgende stap.
- Heb ik inzichtelijk gemaakt waar ik zelf denk dat ik sta ten aanzien van de leeruitkomsten?
- Heb ik bewijsmateriaal* gekozen dat volgens mij laat zien dat ik de leeruitkomsten heb aangetoond?
- Voldoet mijn materiaal aan de verwachtingen zoals ik die aan het begin van de periode heb geformuleerd?
- Heb ik alle feedback van docenten, medestudenten en begeleiders in het werkveld zichtbaar gemaakt in mijn portfolio?
- Weet ik wat ik nog moet doen om de onderwijseenheid met leeruitkomsten aan te tonen?
Stap 6: Klaarmaken portfolio voor tentamen
Er komt een moment waarop jij vindt dat je voldoende materiaal hebt verzameld om de onderwijseenheid met leeruitkomsten aan te tonen. Uit dit materiaal stel je je assessmentportfolio samen. Je selecteert hiervoor bewijsmateriaal op basis van de verwachtingen zoals je die met elkaar hebt verhelderd. Bij deze selectie hoort ook het eventuele verplichte bewijsmateriaal en eventuele prestatiefeedback. Je onderbouwt waarom je met je assessmentportfolio aantoont dat jij de onderwijseenheid met leeruitkomsten beheerst.
Hoe rond ik de onderwijseenheid af?
Je levert je assessmentportfolio in. Het kan zijn dat je ook in gesprek gaat met je examinatoren. Examinatoren nemen een beslissing over jouw portfolio en onderbouwen deze. Zo rond jij de onderwijseenheid af.
- Heb ik bij het filteren van mijn bewijsmateriaal goed gekeken naar de verwachtingen zoals ik die aan het begin van de periode heb geformuleerd?
- Heb ik bewijsmateriaal gekozen dat volgens mij laat zien dat ik de leeruitkomsten heb aangetoond, inclusief eventueel verplicht bewijsmateriaal en eventuele prestatiefeedback?
- Voldoet mijn assessmentportfolio aan de VRAAKKT-criteria?
- Heb ik inzichtelijk gemaakt waarom ik vind dat ik met het gefilterde bewijsmateriaal de leeruitkomsten aantoon?