Masterclass 'Ruimtelijk ontwerp voor een gezonde en sociale leefomgeving'

De manier waarop we onze omgeving inrichten, heeft directe invloed op onze mentale, fysieke én sociale gezondheid. Maar hoe ontwerp je een leefomgeving die uitnodigt tot gezond gedrag, ontmoeting en welzijn?

Tijdens deze masterclass, die zowel op locatie als online te volgen is, combineren we inzichten uit onderwijs, onderzoek en praktijk. We verkennen hoe ruimtelijk ontwerp bijdraagt aan gezondheid, welke rol sociale cohesie speelt en hoe een toolbox voor gezonde buurten in de praktijk werkt. Ook vertellen we meer over de nieuwe afstudeerrichting Gezonde Leefomgeving binnen de master Gezonde Samenleving, die in september van start gaat.

De masterclass is zowel online als op locatie Eindhoven te volgen en deze is gratis toegankelijk. De masterclass is een initiatief van de master Healthy Ageing en wordt mede mogelijk gemaakt door het Centre of Expertise Health van Fontys Hogeschool.

Toelichting sessies

Sessie 1 - Toolbox voor gezonde en zorgzame buurten

door Annemiek Wiggers (RUIMTEVOLK)

Het College van Rijksadviseurs heeft in 2024 het traject BuurtSaam opgestart. Hierin wordt gewerkt aan een gezondere, socialere en veiligere leefomgeving met aandacht voor bewoners die meer aandacht nodig hebben. De inrichting van de buurt is een ‘natuurlijk’ vertrekpunt om het complexe vraagstuk van een gezonde leefomgeving aan te kaarten. Grote sociale uitdagingen als vergrijzing, individualisering, woontekort, mobiliteit en veranderend klimaat tonen een concreet gezicht in de buurten. RUIMTEVOLK heeft voor BuurtSaam een ontwerpend onderzoek uitgevoerd voor de wijk Hazenkamp in Midden-Nijmegen, een groene buurt met een groeiend aandeel ouderen. Er is een uitvoerige ruimtelijke analyse gemaakt die geresulteerd heeft in een toolbox voor een zorgzame en ‘alledaagse toegankelijke’ buurt. Bewoners worden in het voorstel uitgedaagd om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun directe leefomgeving (actief burgerschap). De toolbox met kleinere en grotere ingrepen kan hen daarbij helpen en inspireren.

Sessie 2 - Ontwerpen voor sociale cohesie

door Jeroen Pronk (TNO) 

Vorig jaar is de nieuwe Omgevingswet ingegaan, die gemeenten verplicht om actief bij te dragen aan een gezonde leefomgeving voor bewoners. Volgens artikel 1.3 is dit een omgeving die bewoners als prettig ervaren, uitnodigt tot gezond gedrag en bescherming biedt tegen negatieve invloeden. Hiermee wordt erkent dat gezondheid niet alleen draait om zorg of leefstijl, maar ook om de fysieke en sociale inrichting van onze leefomgeving. In de praktijk ligt de focus binnen dit kader vaak op fysieke gezondheid. Denk aan luchtkwaliteit, geluidsoverlast en beweging. Maar hoe zit het met “zachtere” aspecten van gezondheid? En, hoe maken we de ruimte toegankelijk voor iedereen om te sporten, ontspannen en ontmoeten? In deze presentatie geef ik een inkijkje in wat wij bij TNO doen om deze vragen te beantwoorden. Hierbij zoom ik in op de rol van sociale cohesie voor een gezonde leefomgeving en waarom bewoners een sleutelrol moeten spelen bij ruimtelijk ontwerp voor gezondheid.

Programma

14:30 uur | Ontvangst met koffie en thee op locatie Fontys ExploreLab R13 (bij live deelname)

15:00 uur | Welkom en kennismaking door Kenny Janssen (Fontys Hogeschool)

15:10 uur | Inleiding 'Gezonde leefomgeving' door Pauline van den Berg (Fontys Hogeschool)

15:25 uur | Sessie 1 - Toolbox voor gezonde en zorgzame buurten door Annemiek Wiggers (RUIMTEVOLK)

16:05 uur | Pauze

16:20 uur | Sessie 2 - Ontwerpen voor sociale cohesie door Jeroen Pronk (TNO) 

17:00 uur | Afsluiting masterclass met een drankje bij live deelname

Praktische informatie

Datum en tijd

Woensdag 25 juni 2025, 15:00 - 17.00 uur

Voor wie

Professionals die zich bezig houden met gezondheid, leefstijl, leefomgeving en welzijn.

Kosten

Geen 

Locatie

Online of op locatie bij Fontys locatie R13 Explore lab te Eindhoven.

Maximaal aantal deelnemers

Op locatie 100 en online onbeperkt.

Parkeren

Vind hier alle informatie over parkeren bij Rachelsmolen. We adviseren je, indien mogelijk, om anders te reizen. Kom je met de fiets dan zijn er voldoende fietsenstallingen rondom de Campus.

Aanmelden

Ja graag, zowel voor deelname online als op locatie. Klik hier om je aan te melden.

Sprekers

Pauline van den Berg

Senioronderzoeker, themaleider Gezonde Leefomgeving en docent

Annemiek Wiggers

Stedenbouwkundige bij RUIMTEVOLK

Jeroen Pronk

Onderzoeker bij de unit Healthy Living van TNO