Hoog Sensitief Persoon (HSP)
Sophie (19) “Alles komt harder binnen”
Ik hou écht van leren. Nieuwe kennis opdoen, mezelf ontwikkelen, dat geeft me normaal gesproken energie. Maar eerlijk? De eerste weken van de nieuwe periode zijn pittig. Ik ben moe, niet gewoon moe maar echt uitgeput. Ik kan me moeilijk concentreren, en ik merk dat ik sneller emotioneel ben dan anders.
Mijn vriendinnen zeggen soms: "Misschien ben je gewoon een beetje gevoelig?" Maar voor mij voelt het niet als gewoon gevoelig. Ik pik spanningen in een groep op, zelfs als niemand iets zegt. Alsof ik een soort antenne heb voor sfeer. En na een dag vol colleges, drukte en sociale contacten is mijn hoofd gewoon... vol. Dan wil ik alleen nog maar stilte.
Ik heb al van alles geprobeerd: to-do lijstjes, plannen, pauzes inlassen, maar veel van die time-managementtips werken maar beperkt voor mij. En dus blijf ik zitten met de vraag waarom ik zo moe ben na een studiedag. En wat kan ik doen als ik overprikkeld ben?
Wat kun je zelf doen?
De onderstaande tips zijn een selectie. Kijk vooral welke kenmerken jij herkent en welke tips bij jou passen.
1. Creëer een rustige studieplek
Zoek een stille ruimte waar je tot rust kunt komen. Denk aan een bibliotheek, een rustige ruimte op de campus of gebruik een noise-cancelling koptelefoon.
2. Plan je tijd met ruimte voor herstel
Zorg voor structuur in je week. Plan niet alleen je colleges en bijbaan, maar ook momenten om op te laden. Anticipeer op energievreters, zoals volle dagen of sociale verplichtingen.
3. Neem regelmatig pauzes
Gebruik bijvoorbeeld de Pomodoro-techniek (25 minuten werken, 5 minuten pauze). Na een intensieve taak: neem bewust een langere pauze om je hoofd leeg te maken.
4. Zorg voor zelfzorgmomenten
Maak een lijstje van dingen die jou helpen ontspannen. Plan tijd in om tot rust te komen; een wandeling, muziek luisteren, hobby’s, of gewoon even niets.
5. Communiceer wat je nodig hebt
Laat weten wat voor jou werkt. Geef aan wat je nodig hebt in een samenwerking of les. En vraag ook naar de voorkeuren van anderen.
6. Zoek naar manieren om met stress om te gaan
Verken ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen, mindfulness of yoga. Ook meditatie-apps kunnen helpen bij het reguleren van stress.
7. Wees mild voor jezelf
Stel realistische doelen. Zie jezelf door de ogen van een goede vriend(in). Durf even na te denken voor je ergens ‘ja’ op zegt.
8. Vraag om hulp als dat nodig is
Hulp vragen is krachtig. Denk aan je studentcoach, studentendecaan, studiekeuzeadviseur of studentenpsycholoog. Wacht niet tot je helemaal vastloopt.
9. Gebruik hulpmiddelen
Apps als Trello, Notion of Google Calendar helpen bij overzicht. Gebruik ook tools voor ontspanning, zoals Headspace of Calm.
10. Leer je grenzen kennen
Let op signalen van je lichaam: hoofdpijn, vermoeidheid, spanning in je buik. Dat zijn waarschuwingssignalen dat je over je grenzen gaat.
Zelfhulpmodules
Binnen je opleiding heb je een studentcoach. Deze persoon is je eerste aanspreekpunt. Heb je behoefte aan extra hulp of begeleiding? Dan kun je ook terecht bij:
- Studentendecaan: voor regelingen of bijzondere omstandigheden
- Studentenpsycholoog: bij mentale belemmeringen
- Studiekeuzeadviseur: voor twijfels over je studierichting
Er is veel interessante informatie te vinden om je verder te verdiepen. Of je nu liever leest of luistert: hieronder vind je een selectie van artikelen en een podcast die je helpen om HSP beter te begrijpen en je gevoeligheid juist als kracht in te zetten.
Community
https://www.fontys.nl/Fontys-Helpt/-Fontys-1/Hoogsensitiviteit.htm
Boekentip
Prikkels bijten niet – een boek over leven met hoogsensitiviteit
Afspraak maken met een van onze studentenpsychologen?
Als je klachten, zorgen of problemen hebt waar je niet direct een oplossing voor ziet, kun je terecht bij een studentenpsycholoog.
Maak een afspraak*Een studentenpsycholoog is onafhankelijk van je opleiding en heeft geheimhoudingsplicht.
HSP bij studenten: herkenning, inzicht en tips
Sommige studenten voelen zich sneller uitgeput, raken eerder overprikkeld of hebben meer tijd nodig om bij te komen van een drukke dag. Misschien herken je dat bij jezelf. Misschien heb je weleens gehoord van HSP (Hoog Sensitief Persoon) – en vraag je je af wat dat precies is.
Herken jij jezelf in één van deze verhalen?
Sophie – “Alles komt harder binnen”
Sophie is een enthousiaste student. Ze houdt van leren, maar de eerste weken van het nieuwe semester vallen haar zwaar. Ze is moe, sneller emotioneel en merkt dat ze zich moeilijk kan concentreren.
Haar vriendinnen zeggen weleens: "Misschien ben je gewoon gevoelig?" Maar Sophie merkt dat ze niet "gewoon" gevoelig is – ze voelt spanningen in een groep aan, ook als niemand iets zegt. Een drukke dag met colleges en sociale prikkels put haar uit. En time-managementtips helpen maar beperkt.
Ze vraagt zich af:
· Waarom ben ik zo snel moe na een studiedag?
· Wat kan ik doen als ik overprikkeld ben?
· Hoe zorg ik dat ik niet op mijn tenen loop?
Tim – “Na een leuke dag ben ik gesloopt”
Tim zit in zijn derde jaar en is sociaal en betrokken. Toch voelt hij zich na een volle dag colleges, groepswerk en een avondje uit compleet leeg. Alsof hij dagen nodig heeft om weer op te laden.
Hij merkt details in groepsprojecten sneller op dan anderen, voelt zich verantwoordelijk voor sfeer én eindresultaat, en kan moeilijk loslaten. Subtiele spanningen of feedback komen diep binnen.
Hij vraagt zich af:
· Waarom ben ik gevoeliger voor sfeer dan anderen?
· Moet ik me aanpassen of beter mijn grenzen bewaken?
· Hoe blijf ik in balans?
Ondersteuning binnen Fontys
Binnen je opleiding heb je een studentcoach. Deze is er voor jouw vragen en twijfels. Heb je extra hulp nodig? Dan kun je terecht bij:
· Studentendecaan – bij bijzondere omstandigheden of persoonlijke situaties
· Studentenpsycholoog – als mentale gezondheid je studie belemmert
· Studiekeuzeadviseur – als je twijfelt over je studierichting
Maak hier een afspraak via Fontys Helpt!
Meer lezen of luisteren over HSP?
Meer lezen of luisteren? Verder lezen of luisteren over HSP?
- Je zocht naar hsp - Psychologie Magazine
- HSP en overprikkeld - Psychologie Magazine
- HSP of ‘gewoon’ gevoelig? - Psychologie Magazine·
- HSP? Zo wordt je gevoeligheid je kracht - Psychologie Magazine
Podcast:
Boekentip:
Prikkels bijten niet – een boek over leven met hoogsensitiviteit
Event:
Week van de HSP - 9 t/m 15 juni
Tot slot
Ben je HSP? Dan ben je niet te gevoelig, niet zwak en niet alleen.
Je brein werkt gewoon op een andere manier. En als je weet hoe, kun je je studie, relaties en energie beter managen.
Jij hoeft niet te veranderen. Maar je mag wel leren wat voor jóu werkt.
Wat is HSP eigenlijk?
HSP betekent Hoog Sensitief Persoon. Ongeveer 15–20% van de mensen is dat. HSP is geen stoornis, maar een aangeboren karaktereigenschap. Je brein verwerkt prikkels diepgaander dan gemiddeld – fysiek én emotioneel.
Je merkt dus meer op:
- Geluid, licht of geur kunnen harder binnenkomen
- Emoties en spanningen voel je sneller aan
- Je hebt meer tijd nodig om indrukken te verwerken
Wat zijn sterke kanten van HSP?
Hoogsensitiviteit heeft ook veel positieve eigenschappen. Veel HSP-studenten zijn:
- Empathisch en zorgzaam – je voelt snel aan wat anderen nodig hebben
- Creatief en fantasierijk – je hebt oog voor detail en originaliteit
- Diepdenkend – je denkt veel na en ziet snel verbanden
- Rechtvaardig – je wil dat het eerlijk en goed verloopt voor iedereen
Dat kan een kracht zijn – zolang je goed voor jezelf zorgt.
Hoe merk je HSP in je dagelijks leven?
Herken jij dit?
- Na sociale momenten voel je je sneller uitgeput
- Je schrikt snel van harde geluiden of fel licht
- Feedback of kritiek komt dieper binnen
- Je voelt je verantwoordelijk voor de sfeer in een groep
- Je vindt het lastig om grenzen aan te geven
Tips voor studeren met HSP
- Zoek rust op
Een rustige studieruimte, noise-cancelling koptelefoon of de natuur kan helpen om prikkels te verminderen.
- Plan pauzes
Gebruik bijvoorbeeld de Pomodoro-techniek (25 minuten focus, 5 minuten pauze). Wissel intensieve taken af met herste
- Zorg voor balans
Vul je agenda niet helemaal vol. Plan ook “niks”-tijd in. Rust is net zo belangrijk als presteren.
- Let op je lichaam
Hoofdpijn, moeheid of irritatie? Dat zijn signalen van overprikkeling. Las een herstelmoment in.
- Zeg wat je nodig hebt
Vertel aan je docent of studiegenoten wat voor jou werkt. Je hoeft het niet alleen op te lossen.
- Durf om hulp te vragen
Praat met je studentcoach of iemand van Fontys Helpt als je vastloopt. Je hoeft niet te wachten tot het écht niet meer gaat.