Werken als hybride docent
Wat zijn de motieven en ervaringen en hoe kunnen lerarenopleidingen voorbereiden op nieuwe vormen van leraarschap?
In het onderwijs combineert één op de acht docenten een baan als docent met een andere baan in loondienst of als zelfstandige. Dit wordt ook wel het hybride docentschap genoemd. Marian Thunnissen (UU en Fontys) en Roos van Rijn (High Select) hebben onderzoek gedaan naar de werkbeleving van hybride docenten en specifiek naar de aspecten in de combinatie van de twee banen die van invloed zijn op de keuze het baan-combineren wel of niet te continueren.
Het onderzoek toont een groep docenten die naast hun passie voor onderwijs ook een sterke behoefte heeft om hun kwaliteiten te ontwikkelen en te benutten en dat bij voorkeur doet in een tweede baan buiten de schoolorganisatie. In hun besluit om de combinatiebaan voort te zetten, kijken hybride docenten vooral naar het totaalpakket van de beide banen samen. Als de combinatie van twee banen ook daadwerkelijk afwisseling, vrijheid en flexibiliteit, mogelijkheden tot zelfontplooiing en kruisbestuiving biedt, het goed gaat (en leidt tot vertrouwen in eigen kunnen in beide banen) en men ruimte ziet en krijgt om het werk zo vorm te geven dat het vele schakelen en het overwerk acceptabel is, dan zijn hybride docenten van plan de twee banen te blijven combineren. Indien het schakelen, het overwerk, de inflexibiliteit van de school en het gebrek aan waardering en steun vanuit collega’s en leidinggevende de overhand krijgen, dan wordt het hybride docentschap ervaren als een bron van stress. Dit kan ertoe leiden dat hybride docenten de knoop doorhakken en besluiten met een van de twee banen te stoppen, waarbij de huidige groep hybride docenten geneigd is het onderwijs te verlaten en te kiezen voor een baan buiten het onderwijs. Hun kennis en expertise gaat dus voor het onderwijs verloren.
Het combineren van banen neemt toe, in het algemeen en daarmee ook in het onderwijs. Wat kunnen lerarenopleidingen bijdragen aan de voorbereiding op een loopbaan die minder voorspelbaar is en waarbij het werken in het onderwijs en in een andere sector met elkaar gecombineerd wordt? Hoewel het hybride docentschap niet voor iedere docent een lonkend toekomstperspectief kan en hoeft te zijn, benadrukken Thunnissen en van Rijn dat lerarenopleidingen aankomende leraren beter kunnen (en moeten) voorbereiden op een loopbaan die breder is dan het vervullen van louter het leraarschap. Het artikel eindigt met een aantal suggesties voor vernieuwing van het lerarenonderwijs.
Momenteel verricht het lectoraat Dynamische Talentinterventies een onderzoek naar het HR-beleid op scholen ten aanzien van hybride docenten en in 2020 wordt gestart met de ontwikkeling van een monitoringsinstrument om het proces en resultaat van screening, matchmaking, opleiding, inzet en begeleiding van hybride tech-docenten in de Brainportregio te volgen.
Je vindt het artikel (pdf) als download bij dit bericht.