Complottheorieën, hoe ga je er als docent mee om?
Complottheorieën zijn van alle tijden en zeer actueel. “Hak er niet meteen keihard op in, maar maak leerlingen op middelbare scholen bewust van het fenomeen. Hun brein is er klaar voor.” Dat zegt Jowi Verbueken, student Leraar Geschiedenis aan Fontys Lerarenopleiding Sittard. In dagblad De Limburger verscheen vorige week een artikel over zijn afstudeeronderzoek.
Voor zijn afstudeerproject verdiepte Jowi (25) zich de afgelopen tijd uitgebreid in complottheorieën en meer nog in de manier waarop ze bestreden kunnen worden. Of liever: tegemoet getreden. Vervolgens ontwikkelde de Sittardse student een uitgebreide docenteninstructie en een lessenserie van zeven delen, waarmee leraren complotdenken bespreekbaar kunnen maken in de klas. “Dit is zeker binnen het vak geschiedenis belangrijk, omdat kritisch denken een belangrijke pijler is.” Daarnaast is het volgens Jowi ook van maatschappelijk belang aandacht te besteden aan complottheorieën, omdat complotdenkers invloed hebben op de democratische rechtsstaat.
Uit zijn comfortzone
Docenten van de lerarenopleiding in Sittard reageerden zeer positief op het afstudeeronderzoek van Jowi en beloonden hem met een negen. Toch vond de student het af en toe best pittig. “Het is een moeilijk onderwerp en ik ben echt uit mijn comfortzone gestapt, bijvoorbeeld door ook Duitse literatuur te bestuderen. Maar het is een ontzettend interessant en relevant onderwerp en ik ben blij dat ik iets moois heb kunnen neerzetten.”
Wat is zijn tip voor andere docenten (in opleiding)? Tijd nemen voor complottheorieën en alles wat daar bij komt kijken. “Het is een moeilijk onderwerp en 'het er even snel over hebben' aan het begin of eind van de les, is niet genoeg. Dan mis je diepgang. Als docent wil je niet alleen feiten overdragen, maar ook werken aan het analytisch denkvermogen en de vaardigheden van historisch denken en redeneren.”
Meer dan jaartallen leren
Geschiedenis is volgens Jowi dan ook meer dan leerlingen jaartallen uit hun hoofd laten leren. “Geschiedenis is mooi omdat het inzicht geeft in de mensheid. De tijden en plaatsen veranderen, maar de vraagstukken blijven hetzelfde. En de antwoorden die de verschillende personen, landen en volkeren door de eeuwen heen hebben gevonden, kunnen ons helpen het heden te verklaren en de toekomst te vormen.”
Jowi zit momenteel in het laatste jaar van zijn geschiedenisopleiding in Sittard en hoopt deze zomer zijn studie af te ronden. Wanneer hij zijn diploma op zak heeft, wil de kersverse docent zo snel mogelijk aan de slag. Want voor de klas staan, dat doet hij het liefst.