Lynn Brands runt samen met haar oma Studio Klaas
Studio Klaas bestaat uit Lynn Brands, net afgestudeerd aan de opleiding Vormgeving van Academy of Art, Communication and Design, en haar grootmoeder Fijke (89) die al meer dan 12 jaar alzheimer heeft. Fijke vergeet wie haar kleindochter is, maar is vrolijker en positiever dan tevoren. Hun bijzondere band bracht Lynn Brands tot de samenwerking met haar grootmoeder in een gezamenlijke ontwerpstudio, die geworteld is in het vergeten.
Vergeten is niet per definitie negatief; diverse filosofen en psychologen zoals bijvoorbeeld Douwe Draaisma beamen de vele positieve facetten hiervan. Gefascineerd door de positieve benadering van het vergeten, waarin ze haar grootmoeder herkende, vroeg Lynn zich af wat dit gegeven haar als designer kan brengen. Zo ontstond Studio Klaas, met Lynn als maatschappelijk betrokken ontwerper, en Fijke van Cuijlenborg-Zuurmond als alzheimer-ervaringsdeskundige en professioneel vergeter.
De objecten die Studio Klaas ontwerpt ontstaan in samenspraak. De resultaten zijn een voetenbankje, een zakdoek en een legpuzzel; drie objecten die dicht bij Lynn's grootmoeder staan. Waar de vraagstelling vanuit Lynn komt, daar geeft Fijke antwoord vanuit haar ‘vergeten’.
Zo heeft haar grootmoeder de vorm en de poten van het voetenbankje getekend, en de kleur en de maat bepaald. Het resultaat is een object van meer dan 2,5 meter hoog dat onmogelijk als voetenbank kan functioneren en eerder een abstract sculptuur lijkt. Rillerige lijnen vormen de poten, die Fijke zo tekende vanwege haar verslechterde motoriek. Op de vraag hoe hoog het voetenbankje moest worden, keek grootmoeder naar boven en zei ze: ‘tot het plafond’. Dit is hoe mensen met alzheimer hun gedachten stroomlijnen; daarom gaf Lynn het voetenbankje dezelfde hoogte als haar grootmoeder’s plafond.
Ook in de vormgeving van de zakdoek ontbreekt het gangbare idee van schaal. ‘Hij wordt zo groot als de spiegel’, zei Fijke, wat leidde tot een zakdoek met een doorsnede van 1,75 meter. Doordat Lynn op deze manier met haar grootmoeder in gesprek gaat, ontstaat een interessante ontwerpmethode met ruimte voor nieuwe creatieve ideeën.
Het is de missie van Lynn om met Studio Klaas de positieve kanten van vergeten te verspreiden. Daarnaast probeert ze te laten zien dat mensen met alzheimer nog steeds waardevolle personen zijn, zelfs als zij wilsonbekwaam zijn verklaard en zo hun plek in de maatschappij kwijtraken. De ontwerpmethode van Studio Klaas geeft haar grootmoeder de kracht terug om eigen keuzes te maken. Via de gebruiksvoorwerpen die ontstaan krijgen haar bevindingen en ervaringen weer een plaats in de maatschappij.
(tekst
: Metropolis M)
Nominatie één van de 21 beste nationale eindexamenwerken van 2021
Het afstudeerproject van Lynn is door Dd | BNO genomineerd als één van de 21 beste nationale eindexamenwerken van 2021 en wordt gepubliceerd in het Dutch Design Yearbook. Het jaarboek is een internationale uitgave van de BNO en nai010 publishers en geeft een samenvatiing van het afgelopen designjaar.
