Wat Fontys kan leren van Ecodorp Boekel
Ecodorp Boekel bestaat uit 35 compleet circulair en klimaatpositief gebouwde woningen; vol innovaties, zoals muren van industrieel geperste kalkhennep. Oprichter Ad Vlems kwam donderdag bij Fontys vertellen over zijn volharding en strijd om dat voor elkaar te krijgen. Wat kan Fontys van zijn aanpak leren?
Het idee ontstond bij oprichter Ad Vlems vanuit een heel persoonlijke motivatie: de geboorte in 2008 van zoon Luuk en het besef dat hij zijn kind niet kan opzadelen met de gevolgen van de klimaatverandering. Hij vond een groepje gelijkgestemden om duurzaam te gaan bouwen. In november 2020 waren de eerste woningen van Ecodorp Boekel klaar. Vlems woont er nu met zijn vrouw en zoon Luuk. Daarvoor zijn bergen verzet.
Vlems was donderdag te gast bij een inspiratiesessie van het Portfolio Management Office (PMO) van Fontys. PMO ondersteunt programma’s en projecten van de hogeschool die voortkomen uit het meerjarenplan Fontys for Society. De hogeschool wil in 2025 optimaal ‘talentgericht’, ‘wendbaar’ en ‘onderzoekend’ zijn. Ook wil de hogeschool waarden als duurzaamheid, inclusiviteit en vitaliteit vast verankeren in haar dna.
Leiderschap en zelfreflectie
Een ecodorp met 35 woningen en een grote hogeschool als Fontys, ze zijn niet vergelijkbaar. Maar als het gaat om het teweegbrengen van veranderingen en de betrokkenheid die daarvoor nodig is, zijn er volgens Vlems zeker overeenkomsten. Wie deel wil uitmaken van Ecodorp Boekel verplicht zich bijvoorbeeld twee dagen per week voor het ecodorp te werken. Er wordt commitment gevraagd. Leiderschap, kunnen reflecteren op jezelf en durven (dromen), zijn basiswaarden voor de deelnemers. [lees verder na illustratie]
Het aanvragen van subsidies, het experimenteren met materialen, het krijgen van bouwvergunningen, er ging heel wat water naar de zee voordat de eerste woningen er kwamen. Van de eerste groep deelnemers viel het grootste deel bovendien af toen bleek dat niet in Tilburg kon worden gebouwd. Vlems week uit naar Boekel, maar werd daar niet meteen door iedereen met open armen ontvangen. Inmiddels is dat allemaal achter de rug. Ecodorp Boekel wordt nu internationaal aangehaald als inspirerend voorbeeld voor duurzaam bouwen en de innovaties die zij samen met bedrijven bedachten en bedenken, worden doorgevoerd in de gewone bouw.
Einddoel voor ogen
Vlems koos er steeds voor om het einddoel voor ogen te houden, maar wel stap-voor-stap de uitdagingen aan te gaan. “Ik zie het steeds als een rivier met rotsen waar je met je kano doorheen vaart. Je ontwijkt de rotsen of je glijdt eroverheen. Sommige mensen gaan zich al druk maken over een grote rots ver weg. Dat heeft geen zin. Tegen de tijd dat je daar bent, kun je er misschien wel makkelijk omheen varen.”
Na afloop van de voordracht gingen de programmamanagers samen aan de slag om de boodschap van Vlems te vertalen naar hun eigen doelen. De grote rots ver weg bleek een aansprekende metafoor voor de aanwezige programmamanagers donderdag. Hij staat voor het compleet mijden van risico’s, wat vernieuwing en verandering kan tegenhouden. Ook het ‘vieren van successen’, wat volgens Vlems stimulerend werkt, zou Fontys volgens portfoliomanager Monique van Gestel best vaker mogen doen.
Ecodorpen internationaal
Ecodorp Boekel is niet uniek. Je vindt ze overal in de wereld. Meer informatie over Ecodorp Boekel vind je op hun website. Meer over de internationale samenwerking op de website van Global Ecovillage Network. Eindhovens Dagblad schreef recent ook een artikel over het ecodorp.
Auteur: Petra Merkx
De lijntjes tussen Ad Vlems en Fontys zijn kort. Niet in de laatste plaats omdat zijn vrouw - Monique Visser - bij Fontys Hogeschool ICT werkt. Zij is de vice-voorzitter van de coöperatie. Studenten van FHICT helpen vanuit een stage mee aan een open source-platform voor Ecodorp Boekel, zodat de opgebouwde kennis beter gedeeld kan worden. De coöperatie is ook een zogenoemde Partner in Education van de hogeschool.