Waardering voor onderwijsconcept en locatie Fontys ICT Innovationlab
Het voortduren van lockdowns en online onderwijs maakt dit voor studenten geen makkelijke tijd. Een lichtpuntje voor het Fontys ICT InnovationLab is dat de waardering voor het unieke onderwijsconcept gestegen is in 2020. Dat blijkt uit het doorlopende onderzoek naar de impact en ontwikkeling van de hybride leeromgeving en structureel kwaliteitsonderzoek van Fontys Hogeschool ICT. Onderzoeker Jolijn Jansen: “De onderwijsinhoud is ten opzichte van 2019 verbeterd en sluit beter aan bij de leerwens van studenten. Studenten vinden het werken met werkveldpartners relevant, bruikbaar en motiverend.”
Het Fontys ICT InnovationLab is een hybride leeromgeving, wat betekent dat studenten hier samen werken en leren met een multidisciplinair team van (docent)onderzoekers en bedrijven aan praktijkvraagstukken uit het werkveld. Om dit mogelijk te maken zijn de partners van Fontys Hogeschool ICT verenigd in de coöperatie SPARC, waar vanuit partners vraagstukken in het InnovationLab onderbrengen. Deze ontwikkeling lijkt de voornaamste drijver te zijn voor de stijging van waardering. Wel wordt de beperkte mogelijkheid om op locatie samen te werken (slechts gemiddeld 30% van het onderwijs vond op locatie plaats) gezien als een gemis.
Relevant onderwijs met partneropdrachten
Om de waardering van studenten verder in kaart te brengen, is gebruik gemaakt van de reguliere studentevaluaties (deze vinden elk semester plaats) en observaties van klassikale evaluaties. Aanvullend vonden interviews plaats met de projectleiders uitvoerend onderwijs. Zij zijn verantwoordelijk voor de didactiek en kwaliteit van de uitvoering van het onderwijs, begeleiding van studenten en samenwerking met de partners. Hieruit concludeerde onderzoekster Jansen een positieve ontwikkeling: “De onderwijsvorm wordt gewaardeerd vanwege de geboden vrijheid en de mate van zelfstandigheid, bijvoorbeeld vanwege de mogelijkheid om te werken aan eigen leerdoelen of zelfs het opzetten van een eigen projecten of een startup. Bovendien werken echte vraagstukken motiverend.” Natuurlijk biedt dit ook uitdagingen. De onderwijsvorm biedt niet de vaste structuren en standaard leerdoelen die studenten gewend zijn. Studenten pakken uitdagingen in teams aan, wat een heel ander format is dan het volgen van een lesprogramma.
De sleutel tot de positieve beleving van het onderwijs is het partnernetwerk, vertelt Jansen: “Anders dan voorheen is dat studenten vanaf februari 2020 structureel aan echte onderzoeksopdrachten werken, belegd dooreen groep vaste partnerbedrijven. Uit de evaluaties blijkt dat meerdere studenten het werken aan ‘echte projecten’ als motiverend ervaren en tevreden zijn over de relevantie van de onderwijsinhoud.” De uitdaging is wel om de leerdoelen van studenten en de onderzoeksvragen van het werkveld goed met elkaar te laten matchen.
Gemis van een fysieke hub
De omschakeling naar online onderwijs was een uitdaging. De versplintering van communicatie bemoeilijkte zowel het onderwijs, zorg voor studenten, als ook het onderzoek naar de fysieke locatie. Dat toch de waardering voor onderwijslocatie steeg is opvallend. In het najaarssemester, ten tijde van de eerste lockdown vond 68% van de studenten dat deze positief bijdraagt aan het leerproces. Dit gold een jaar eerder voor 45% van de studenten. Jansen: “Hoewel de mogelijkheid om elkaar fysiek te ontmoeten gemist wordt, zijn studenten wel positiever over de gebouwbeleving: het was er rustiger en minder gehorig, wat de concentratie ten goede komt. Bovendien wordt nu de waarde van het InnovationLab extra zichtbaar door het gebrek wat ervaren wordt in toevallige ontmoetingen, kruisbestuiving en experiment.” Dit blijkt met name uit partnerevaluaties en interviews met blokeigenaren. Studenten missen de fysieke locatie vooral voor het projectmatig samenwerken en het experimenteren met hardware.
Blended Onderwijs
De gedwongen situatie levert wel een unieke situatie op voor het onderzoek: “Over het algemeen wordt de fysieke locatie als zeer belangrijk ervaren, maar daarnaast spreekt een combinatie van online-offline onderwijs studenten aan. Ze kunnen hun tijd flexibel indelen en zich beter concentreren. We zien dat de kracht van de locatie tot uiting is gekomen, maar we leren ook veel van de voordelen die online leren in een blended omgeving biedt. Wat we dus ook leren is dat deze blended vorm, deels in de ‘klas’ en deels thuis, waarschijnlijk niet zomaar losgelaten wordt.”
In volgende stappen binnen het onderzoek, worden de ervaringen van studenten, docenten en werkveldpartners verder uitgediept. Het onderzoeksteam brengt momenteel haar bevindingen van het voorjaarssemester 2021 in beeld en in een nieuw artikel publiceren. De verwachting is dat de aanhoudende pandemie en striktere maatregelen hun impact hebben op de studenten en docenten. Dat zou in lijn zijn met de uitkomsten van het meest recente Corona-onderzoek dat Fontysbreed werd uitgevoerd.
In het nieuwe studiejaar breekt een andere tijd aan. De locatie zal weer intensief benut gaan worden. Het onderzoeksteam is nieuwsgierig naar de impact die het samenwerken met partners in het InnovationLab dan gaat hebben op het leren en innoveren.