01
juni
2018
|
15:34
Europe/Amsterdam

Unieke master Toetsdeskundige in Tilburg

“Prettig verrast door de inhoud van deze opleiding”

Desiree Joosten

Functioneel, up-to-date en betrouwbaar toetsen- dat is niet alleen noodzaak in het onderwijs. Ook voor private partijen als educatieve uitgevers of het Centraal Bureau Rijvaardigheid is inzicht in de laatste ontwikkelingen op het terrein van toetsing en beoordeling cruciaal. De master Toetsdeskundige van Fontys Hogescholen biedt daarbij uitkomst.

Als enige in Nederland heeft Fontys Hogescholen de master Toetsdeskundige op het programma. Lector Desirée Joosten-ten Brinke ontwikkelde die samen met het RCEC, een toetsexpertisecentrum verbonden aan Universiteit Twente. “Het zou mooi zijn als we onze toetsing organischer kunnen maken, beter aansluitend bij de doelen en behoeften van studenten én opleidingen.”

Toetsing stuurt het leren

Naast coördinator van de master is Joosten-ten Brinke ook docent. “Ik geef de allereerste (oriëntatie)module. Daarin kijken we in hoeverre de toetsing verschilt per schoolniveau, en tussen onderwijs en private sector.” Technology enhanced assessment, de andere module die Joosten-ten Brinke verzorgt, raakt aan de inhoud van haar (gelijknamige) lectoraat. “In het lectoraat doen we onderzoek naar de vraag hoe je toetsing optimaliseert door het gebruik van technische hulpmiddelen. Denk daarbij aan digitale toetsing, maar ook aan de inzet van games of mobieltjes.”

Maakt goede toetsing het onderwijs beter? “Dat ligt eraan. Toetsing stuurt het leren, maar dan moet een toets wel in lijn zijn met je leerstof. Je kunt studenten allerlei ‘hogere’ vaardigheden als analyseren of synthetiseren willen bijbrengen… Als de toets op reproductieniveau blijft, gaan ze uiteindelijk toch gewoon stampen.”

Trends

Welke ontwikkelingen zie je als je vandaag naar het instrument toetsing kijkt? “Je merkt een boost in technologie-toepassingen. Echter: de implementatie daarvan vraagt om een doordacht plan.” Gadgets als digitale pennen of Google Glass openen een wereld aan mogelijkheden. Schaduwkant ervan is dat ze fraude in de hand kunnen werken. “Voordat je zulke instrumenten inzet, moet je dus de mitsen en maren kennen.” Een andere duidelijk merkbare trend is formatief toetsen. “Hierbij ligt het expliciet bespreken van de leerdoelen met leerlingen aan de basis van je toets. Er is sprake van tussentijdse evaluatie waar je staat in je leerproces, in plaats van de focus op dat ene cijfer achteraf. Deze aanpak maakt dat studenten steeds actief bij de stof betrokken worden.” Formatief toetsen zorgt voor meer bewustzijn én biedt houvast, zowel bij student als docent. Omdat de opbouw van de leerstof stapsgewijs wordt gevolgd, is er bovendien kans op een hoger eindniveau. Joosten-ten Brinke: “Ook hierbij kun je weer gebruikmaken van technologie. Bijvoorbeeld door een uitdagend beloningsmodel te bouwen op basis van gamification dat de motivatie van studenten aanwakkert.”

Toekomst

Met het oog op de (nabije) toekomst ziet lector Desirée Joosten-ten Brinke genoeg kansen om het ‘toetslandschap’ daadwerkelijk te vernieuwen: “Er is (technisch) veel mogelijk, en in de praktijk gebeurt er ook al het nodige. Kernvraag blijft: Hoe kunnen we een en ander optimaliseren?” Dat daarbij veel komt kijken, blijkt. “Eén Fontys-instituut startte met een experiment rond online proctoring, dat studenten in staat stelt op afstand tentamen te doen. Toen we studenten vorig jaar vroegen naar hun ideeën hierover, reageerden verschillenden van hen afwijzend. “Zij stelden: “Ik kom liever naar Fontys. Zodra ik het gebouw binnen kom, heb ik meer focus.” Anderen waren meer te spreken over de pilot en lagen lekker thuis op de bank tentamen te maken. “Maar welk effect heeft zo’n ontspannen mindset dan op het resultaat? Dat vind ik wel een aardige onderzoeksvraag.”

Hoe toetsen we over (zeg) tien jaar? “Studenten worden straks méér eigenaar van hun eigen leerproces. Daar staat tegenover dat er altijd mensen zijn die behoefte hebben aan traditionele structuren… Verder zie je nu al masteropleidingen die helemaal van de kennistoets af zijn. Voor mij een ongewenste afslag.” Dat is ook de reden waarom de master Toetsdeskundige ‒ naast de beroepsproducten die studenten maken ‒ nog twee digitale kennistoetsen kent. “Ik vind namelijk dat je op dit niveau sec bepaalde kennis moet kunnen aantonen.”

***

Masterstudent Maarten Lastdrager: “De relevantie van deze opleiding heeft me prettig verrast”

Maarten Lastdrager (43) werkt bij het CBR in Arnhem. Als productmanager is hij betrokken bij de (door)ontwikkeling en het beheer van theorie-examens voor de categorieën bromfiets, personenauto en motorfiets. “Wij nemen de meeste examens af in Nederland. Daarom zijn we continu bezig met de vraag hoe onze dienstverlening beter kan.” Eén reden waarom Maarten ‒ samen met een collega ‒ in september 2017 startte met de master Toetsdeskundige. “Daarnaast wil ik me ook op persoonlijk vlak verder ontwikkelen.”

De leerstof is volgens Maarten evenzeer gericht op de private sector als op het onderwijs. “In een aantal modules ligt de focus voor een deel sterk op het onderwijs, maar zo’n blik over de grenzen vind ik wel verfrissend.” Veel onderwijs-initiatieven met als doel om de kwaliteit van toetsing te verhogen zijn bruikbaar voor het CBR. “Thema’s als moderne testtheorie en formatief toetsen zijn het waard om nader te onderzoeken. Ook bij ons vormen ze steeds vaker het gesprek van de dag.” Bovendien leeft bij het CBR de wens om het toetsbeleid vollediger in kaart te brengen en de kwaliteit van achterliggende processen te borgen. Allemaal zaken die straks in de portefeuille terecht kunnen komen van de interne toetsdeskundige.

Maarten is zeer te spreken over de praktische toepasbaarheid van de stof. “Voor mij is het grotendeels één-op-één. Dat komt niet alleen tot uiting in de tien beroepsproducten die je maakt- zoals een onderzoeksvoorstel, adviesrapport of een literatuurstudie waarvoor je zelf een onderwerp kiest. Veel theoretische aspecten die tijdens de opleiding worden behandeld zijn vaak de volgende dag terug aan je bureau al toepasbaar. Soms gaat het om iets kleins, maar het motiveert me wel. Wat dat betreft heeft de inhoud van deze opleiding mij prettig verrast.”

Meer informatie over de masteropleiding Toetsdeskundige, vind je hier.