Subsidie voor onderzoek naar ‘gamechanger’ binnen de orthopedische schoentechnologie
Onderzoekers van Fontys Paramedische Hogeschool (FPH) ontvangen een subsidie van € 300.000,- van SiA-RAAK (onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek) voor onderzoeksproject SmartScan. Tijdens een periode van 2 jaar gaan zij onderzoek doen naar een innovatie van het aanmeetproces van orthopedische hulpmiddelen. Een slimme, kostenbesparende technologie die comfortabeler is voor de patiënt en minder belastend voor het milieu.
Meer dan de helft van de Nederlanders heeft voet- of enkelproblemen. Een deel daarvan is gebaat bij een hulpmiddel, een Enkel-Voet-Orthese (EVO). Het ontwerpen van dit hulpmiddel is een complex en dynamisch proces en gebeurt nu meestal met een gipsafdruk. De voet wordt omwikkeld met gipsverband en tijdens het hardingsproces brengt de behandelaar de gewenste vorm of stand van de voet aan. De behandelaar vormt met zijn handen wat hij in zijn hoofd bedenkt; een proces dat afhangt van de kennis en ervaring van de behandelaar.
Slimme handschoen
Dat dit proces slimmer en vernieuwender kan, daar zijn de onderzoekers het over eens. Met Project SmartScan richten zij zich op een nieuwe manier van werken. Fred Holtkamp, onderzoeker bij FPH: “Met behulp van ‘slimme handschoenen’ met sensoren wordt -voor het eerst- een volledig digitaal beeld verkregen van de voet vanuit de handen van de orthopedisch (schoen)technoloog. De behandelaar drapeert de handschoenen over de voet heen. De sensoren meten precies waar de vingers zich in de ruimte bevinden. Ook de kracht waarmee een behandelaar de voet indrukt wordt vastgelegd. Geweldig! Met deze twee aspecten (positie en druk) heb je de gekwantificeerde data die je wilt hebben om een ontwerp van een nóg beter op maat gemaakt hulpmiddel te maken.”
Het onderzoek naar dit high-tech instrument heeft twee doelen. Het eerste doel is het methodisch expliciteren en valideren van de impliciete kennis die behandelaars hebben. Het tweede doel is het vernieuwen van het aanmeetproces. De gipsafdruk van de voet wordt met deze nieuwe methode vervangen door een digitale weergave van de geometrie van de voet. Hierdoor wordt collegiale consultatie mogelijk en kunnen beelden -ook op afstand- digitaal vergeleken worden.
Yvonne van Zaalen, strategisch adviseur Onderzoek bij FPH: “Docent-onderzoekers en studenten van Fontys Paramedische Hogeschool werken in dit onderzoek nauw samen met partijen als Fontys Engineering, Avans Engineering, TU/e en bedrijven uit de regio. Het project kent -cofinanciering meegerekend- een totale begroting van € 600.000,-. Dit biedt ons als kennisinstelling de ruimte om dit prachtige onderzoek naar een hoger niveau te tillen.”
Voordelen
Op termijn levert de nieuwe methode een flinke kostenbesparing op, omdat er minder sprake is van ‘trial and error’ (het aanmeten gaat in één keer goed). Het is ook een patiëntvriendelijkere methode, omdat het tijdrovende traject van het gipsen achterwege kan blijven. “Dat gipsen van een voet of enkel is best belastend voor iemand. Het is nat en het wordt warm bij het uitharden. Wat zou het mooi zijn als je de maat zou kunnen nemen zonder dat gips! Digitaal met sensoren dus.”, aldus Fred Holtkamp. Door digitaal te meten heb je bovendien inzicht in hoe de situatie voorheen was en wat de wijzigingen gaan zijn. Het is ook een milieuvriendelijke innovatie, gezien de tonnen gips die door de huidige werkwijze jaarlijks bij het chemisch afval belanden.
Doordat je meer inzichtelijk krijgt wat er daadwerkelijk gebeurt, wordt de ambachtelijkheid van het beroep orthopedisch schoentechnoloog als het ware objectiever. Software speelt daarbij een belangrijke rol, want met de data die verzameld worden kan een gerichter ontwerp gemaakt worden van een orthese. Nog een milieuaspect: door de orthese te maken met een 3D-printer, blijft er geen restmateriaal over.
Van de Nederlanders ervaart 57% voetproblemen die overwegend paramedisch kunnen worden behandeld. Zo kan 20% geholpen worden met orthesen waarmee de natuurlijke vorm van de voet wordt ondersteund. Een beperktere groep behoeft complexere orthopedische hulpmiddelen, zoals enkel-voet-orthesen of maatwerkschoenen, die de (abnormale) stand van de voet corrigeren.
Wil je meer informatie over dit onderzoek? Kijk dan op de website van dit onderzoeksproject. Lees ook het artikel dat het Eindhovens Dagblad hierover schreef.