‘Refereeravond? Zo leuk, dat doen ze nergens’

Hip en trendy klinkt het niet ‘refereeravond’. Toch zijn refereeravonden in de zorg een bekend fenomeen om in korte tijd je kennis te verdiepen rond een bepaald onderwerp. Bij Fontys Paramedische Hogeschool (FPH) hebben ze er al verschillende georganiseerd. Initiator Brechtje Poelman, hoofd post-initieel onderwijs, zegt hierover: “Docenten, lectoren of een partner uit ons werkveld komen met een onderwerp voor zo’n avond en hebben vaak ook wel een idee over interessante sprekers. Wat deze avonden bijzonder maakt is dat er bijna altijd een mix is van zorgprofessionals. Dat interprofessionele wordt ook zeer gewaardeerd. Bovendien vragen we ook altijd accreditatie aan, zodat professionals die ook weer in kunnen zetten in hun kwaliteitsregister.”

Drie verschillende perspectieven

Meer dan 100 mensen namen op 14 februari deel aan de refereeravond over de behandeling van klompvoeten bij FPH in Eindhoven. Een interessante mix van zorgprofessionals als fysiotherapeuten, podotherapeuten en orthopedisch-technologen, maar ook een aantal studenten en docenten. Vanuit drie perspectieven werd ingegaan op de behandeling van de klompvoet: die van de kinderorthopedisch chirurg, die van de kinderfysiotherapeut en die van de wetenschappelijk onderzoeker.

Dé expert in Nederland op het gebied van klompvoeten is kinderorthopedisch chirurg Arnold Besselaar (Máxima Medisch Centrum) opende de refereeravond. Hij gaf in zijn presentatie de state-of-the-art van de behandeling van de klompvoet. Daarbij ging hij ook in op hoe je een klompvoet herkent en deelde zijn ervaringen met alle deelnemers. Vervolgens illustreerde kinderfysiotherapeut Lianne Splinter verschillende voorbeelden uit haar praktijk van kinderen met klompvoeten. Het ging daarbij om kinderen met, maar ook zonder functionele beperkingen. Zij liet het publiek ook mee beoordelen. Dat bleek minder makkelijk dan gedacht. Het zorgde in ieder geval voor een levendige interactie met alle deelnemers. Marieke van der Steen is een van de onderzoekers in het SIA-RAAK project onder leiding van Benedicte van Wanseele (FPH) en Arnold Besselaar. Een mooi voorbeeld van praktijkgericht onderzoek aan een hogeschool. Van der Steen legde uit waarom het onderzoek naar de behandeling van klompvoeten zo belangrijk is en liet hieruit verschillende voorbeelden zien, zoals de stijfheidsmeting, maar ook het lopende onderzoek met gangbeeldanalyse in het speciale bewegingslab van FPH. Zij benadrukte ook het belang van onderzoek als aanjager voor vooruitgang.

Carrousel van workshops

Naast presentaties kennen de refereeravonden ook een carrousel van workshops. In het Explorelab van FPH konden de deelnemers al roulerend deelnemen aan verschillende workshops. Zo demonstreerde de gipsmeester uit het MMC de fijne kneepjes van het gipsen volgens de Ponseti methode, was er een andere workshop plakken volgens het Oxford Foot Model, vertelde Bart van Heerebeek (Buchrnhornen) over orthopedisch schoeisel bij kinderen met een klompvoet, ging Lambert Baken (docent FPH) in op de meerwaarde van echografie in de diagnostiek, en Sonja Voorn (FPH) en Milou Penders deelden hun enthousiasme over het onderzoek waarin zij erin geslaagd zijn om op basis van CT-beelden 3D geprinte (klomp)voeten te maken om de pathologie in de klinische praktijk goed te kunnen visualiseren. Daarnaast konden de deelnemers een demonstratie volgen van een witlicht scanner en 3D printer, waar de eerder op de avond gepresenteerde unieke glow-in-the-dark-klompvoet-sleutelhanger mee is gemaakt door studenten van de opleiding Mens en Techniek. De 3D printer stond heel de avond aan met als resultaat een model van een klompvoet. Daarnaast hebben de deelnemers kennis kunnen maken met virtual reality waar ze de anatomische kennis weer een beetje op konden halen.

“Echt heel leuk om kennis op te doen met een glas in de hand”, aldus een van de deelnemers. En een ander merkte op: “ zo’n refereeravond als deze is eigenlijk een soort snelkookpan: er zitten verschillende ingrediënten in, het gaat in een rap tempo, heel voedzaam en het smaakt naar meer!”.

Praktijkgericht onderzoek als stimulans voor innovatie

In juni 2017 startte het SIA-RAAK project klompvoetjes. Het idee voor dit onderzoek was van Arnold Besselaar. Het Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek SIA stelde een RAAK-subsidie beschikbaar voor dit bijzondere praktijkgerichte onderzoek. Eind 2017 maakte Omroep Brabant een nieuwsitem over het onderzoek en het zgn. looplab van FPH.

In de recente notitie ‘Nieuwsgierig en betrokken’ van minister Van Engelshoven van Onderwijs, cultuur en wetenschap wordt ook ingegaan op het belang en de kracht van praktijkgericht onderzoek door hogescholen. “Hogescholen kiezen een eigen oriëntatie in hun onderzoek waarmee ze met het praktijkgericht onderzoek een onmisbare positie innemen in de Nederlandse kennisinfrastructuur. Dit onderzoek is gericht op het verhogen van de kwaliteit van de hbo afgestudeerden, op het responsief houden van het onderwijs én op het innoveren van de beroepspraktijk.” Deze refereeravond is hier een mooi bewijs van.

foto's: Frank van Welie