‘Onze neuzen staan dezelfde kant op’
Inmiddels is het een begrip binnen Fontys: de digitale leeromgeving Canvas, waar studenten hun studiematerialen kunnen vinden. Voor Fontys Kind & Educatie zetten docenten Bernolf Kramer en Bram van Burken deze omgeving op poten. ‘Dat lijkt alleen een technische taak, maar het zorgde ook voor onderwijskundige ontwikkelingen. We zijn ons onderwijs anders gaan inrichten.’
Naast docenten mogen Bernolf en Bram zich ook DLO-coaches noemen. ‘Waarbij DLO staat voor digitale leeromgeving’, vertelt Bernolf. ‘Inmiddels is die taak misschien wel groter dan die van docent. Omdat we affiniteit hebben met digitale geletterdheid werden we gevraagd als DLO-coach.’ De twee coaches speelden én spelen een belangrijke rol bij de implementatie van Canvas: van het meedenken over de inrichting van de leeromgeving tot het voorlichten van collega-docenten over het gebruik ervan.
Blended leren
Achter deze nieuwe, digitale leeromgeving zit de kwaliteitsafspraak van Fontys om meer met blended leren te doen: het combineren van online en face-to-face onderwijs. ‘Studenten leren niet meer alleen vanuit een collegezaal’, zegt Bernolf. ‘Dat gebeurt ook thuis en op hun stageplek. Die drie kunnen elkaar enorm versterken.’ Bram vult aan: ‘Maar dan moet er wel een goed onderwijsconcept onder liggen. Denk aan ons portfolio, waarin studenten hun studievoortgang bijhouden. Zo’n portfolio hadden we al wel, maar kwam niet tot zijn recht. Docenten gebruikten er verschillende tools voor. Nu hebben we – als één van de eerste instituten – de nieuwe tool Portflow (een portfolio) in Canvas in gebruik genomen. Daar zit een onderwijsconcept achter, waarin formatief handelen van de docent en feedback op het proces én de producten van de student centraal staan. We richten ons dus vooral op de voortgang van de student en op blended leren. Hier komen de technische kant van het inrichten van Canvas en het onderwijs ontwerpen samen.’
Sleutel tot succes
Al enige tijd is de digitale leeromgeving gereed, maar dan ben je er volgens Bernolf nog niet. ‘Het blijft in ontwikkeling. Bovendien liepen we tegen uitdagingen aan: de digitale vaardigheden van docenten moesten verbeterd worden en we moesten alle neuzen dezelfde kant uit krijgen. Sommige docenten waren namelijk kritisch op deze verandering en bang dat het hun autonomie zou beïnvloeden.’ Hoe anders is dat nu: docenten en studenten zijn enthousiast. ‘De sleutels tot dit succes waren dat wij als DLO-coaches beschikbaar waren om te helpen bij vragen van docenten. En dat we voortdurend collega’s informeerden en erbij betrokken en ons plan aanpasten waar dat nodig was. Bovendien hebben we bewust voor een hele sobere inrichting van Canvas gekozen. In plaats van dat er veel tijd komt te zitten in het leren kennen van de leeromgeving, kunnen docenten zich dan blijven focussen op het ontwerpen van goed onderwijs.’
Positieve feedback
De grootste doorbraak kwam na een studiedag in 2021, waarbij docenten aan de slag gingen met Canvas. ‘We vroegen studenten om die dag feedback te geven op de leeromgeving, waar hun docenten bij waren. Zij gaven hele positieve reacties, soms zelfs bijna emotioneel. Omdat ze zo gefrustreerd waren over hoe het voorheen ging. En nu juist heel blij zijn dat al hun studiematerialen gebundeld en makkelijk vindbaar zijn. En om die student, daar draait het uiteindelijk om.’