Eindhoven,
24
januari
2023
|
10:00
Europe/Amsterdam

Meer in gesprek met studenten voor talentgericht onderwijs

Thom van Os - Fontys

De reflex van geleerde theorietoetsen, is heus geen zaligmakende onderwijsvorm. Althans, dat stelde natuurkundestudent Thom van Os vrijdag 16 december in zijn presentatie tijdens Fontys Academy Studiesucces. De 22-jarige Nijmegenaar deed zijn verhaal tijdens de laatste bijeenkomst van het jaar, die in het teken stond van talentgericht opleiden. “Fontys zou aan zijn studenten moeten vragen: wat wil je graag leren?”

Een leerling die tijdens zijn middelbare schooltijd zijn docent een brief schrijft om uit te leggen waarom de onderwijsvorm hem niet aanstaat. Je moet het lef maar hebben. En je moet er ook maar zelfbewust genoeg voor zijn. Thom was het. Want precies dat deed hij toen hij zestien jaar oud was. Het doel van de brief: een discussie stimuleren over hoe het onderwijs meer talentgericht kan werken.

Op een andere manier leren
“Wat betekent leren nou eigenlijk? Is dat je cijfers halen? Voor mij niet. Ik leer op een andere manier dan een toets maken en een cijfer halen”, zegt Thom. “Ik ben door werkgevers ook nog nooit gevraagd om een cijferlijst. Je kunt dus de vraag stellen: is het belangrijker dat je goede cijfers haalt of dat je gave shit neerzet?”

Met gave shit doelt Thom, die in februari afstudeert, op de projecten die hij bij Fontys heeft gedaan voor Pulsed, dat voor design based learning staat. Design based learning staat voor het ontwerpgericht werken aan oplossingen voor realistische problemen, waarbij studenten systematisch reflecteren op hun leerproces. Een voorbeeld daarvan is het opzetten van een solarteam, zoals Thom deed. Hij haalde daar veel meer voldoening uit dan studeren en vervolgens een tentamen te moeten afleggen.

“Fontys stond open voor de dingen die ik wilde doen. Stond open voor gekke ideeën en het stimuleren ervan. Ik denk dat het daarin heel goed voor me is geweest. Maar waarin Fontys beter kan zijn, is aan de studenten vragen: wat wil jij graag leren? Om de student zelf te laten nadenken: wat wil ik nou echt? Zodat ze later niet gaan denken: waarom doe ik dit eigenlijk?”

Annemarie van den Broek

Talenten beter benutten
Daarmee raakte hij de kern van de bijeenkomst. Hoe kan Fontys ervoor zorgen dat een student zijn talenten beter benut? En ontdekt wie hij of zij als persoon is? Een meer ‘holistische’ aanpak dus die bijdraagt aan studiesucces. Geen gemakkelijke opgave, erkende Annemarie van den Broek, docent aan de Fontys Hogeschool Kind en Educatie.

“Wij kunnen zeggen: de opleiding betekent dat je door de leerstof heen moet om een bepaald beroep te kunnen gaan uitoefenen”, aldus Annemarie. “Maar volgens mij moet de opleiding veel meer zijn: wie ben jij en wat wil je in je leven doen, hoe zorg jij voor toegevoegde waarde? Dan kun je samen gaan nadenken over hoe je daar het beste komt en dit afzetten tegen de kaders en het speelveld van je opleiding.”

Tijdens de Academy-bijeenkomst leidde Annemarie een workshop over talentontwikkeling genaamd ‘Worden wie je moet zijn’. “Ik word niet blij van het woord “moeten”. Tegelijkertijd zegt de naam van de workshop wel iets over talentontwikkeling, want er zit iets in jou, als mens, als student waar je wat mee kunt.”

In gesprek gaan met studenten
Maria van der Vliet van het Eindhovense Summa College was één van de deelnemers aan de Academy-bijeenkomst. Zij stelde dat het heel belangrijk is dat onderwijsprofessionals ‘in gesprek gaan met studenten’. “Wij merken wel dat ze het lastig vinden. Omdat we mbo-studenten hebben, zijn ze wat jonger dan op het hbo. Zij hebben meer een houding van: vertel me wat ik moet doen dan doe ik dat.”

Om die houding te veranderen, laat het Summa College vanaf het eerste studiejaar studenten nadenken over wat hun sterke kanten en ontwikkelpunten zijn. “Dat vinden ze heel moeilijk, maar door het tijdens de opleiding steeds te laten terugkomen en er in groepen van medestudenten over te praten, levert dat heel veel op. Ze halen soms elkaars blinde vlekken naar boven.”

Van blinde vlekken naar benutte talenten
Design based learning, zoals bij Fontys Pulsed, kan talenten helpen ontdekken en ontwikkelen, weet Thom uit ervaring. “Ik weet nu dat ik misschien wat beter dan anderen kan verbinden. Dus zorgen dat mensen weten bij wie ze moeten aankloppen om iets te bereiken. Dat staat los van het vak natuurkunde.”
“Je studeert iets omdat je interesse hebt in een vak. Wat je er uiteindelijk mee gaat doen, is maar de vraag.” Het houdt hem ook niet echt bezig. “Wat ik veel belangrijker vind, is dat ik me op het hbo optimaal heb kunnen ontwikkelen.”

Meer informatie:

  • Podcast Toekomst van onderwijs - Gespreksleider Ronald Scheer ging in gesprek met Thom van Os over talentwikkeling in het onderwijs. Je kunt de podcast hier beluisteren via Spotify. 
  • Hub Talentgericht - Benieuwd naar hoe we binnen Fontys werken aan de veranderopgave Talentgericht? Kijk eens op de themapagina Talentgericht op Fontys Hub
  • Fontys Pulsed - Bekijk deze pagina.
Geplaatst door: Zoë Verwers