Fontys ACI presenteert prikkelende visie op toekomstonderzoek
De toekomst is weer helemaal terug van weggeweest, schrijft Patrick van der Duin in de inleiding van Perspectieven op de Toekomst. Gisteren verscheen deze bundel naar aanleiding van het lectoraat ‘Futures Research & Trendwatching’ bij Fontys ACI. De uitgave bevat tal van bespiegelingen van ACI-docenten over toekomstonderzoek. ‘Wat doen we over tien jaar? Dat is belangrijk, zeker in het onderwijs, waar studenten nu soms worden opgeleid voor beroepen die straks niet meer bestaan.’
Van der Duin kijkt met genoegen terug op het lectoraat, waaraan begin dit studiejaar een eind kwam. ‘Binnen een dynamische onderwijsomgeving moet er vrije ruimte zijn om na te denken’, geeft hij aan tijdens de boekpresentatie in het Trend Research Lab van Fontys ACI. Dat hij daarvoor maar vier jaar de tijd heeft gekregen, vindt hij weliswaar jammer, maar ook logisch. Hij blikt terug op 2013, toen hij werd binnengehaald door toenmalig ACI-directeur Pieter Bon. Van der Duin herinnert zich zijn woorden. ‘Met het lectoraat haal je de wereld van buiten naar binnen, zei hij. Na vier jaar ben je binnen. Dan ontbreekt de afstand.’ Trots is hij op wat hij met een aantal docenten van het instituut, de zogenaamde kenniskring, bereikt heeft. De bundel is daarvan het tastbare resultaat.
Perspectieven op de Toekomst (Toekomst Verkennen door Fontys ACI) bevat elf bespiegelingen over uiteenlopende onderwerpen als toekomstbewustzijn, trend- en toekomstonderzoek, transmedia storytelling en de beroepsgroep. Want hoewel daar in het verleden nogal eens schamper over gedaan werd, heeft die inmiddels serieus voet aan de grond. In haar bijdrage Vertalers van de Toekomst heeft Tessa Cramer het over de futuristen. ‘Ik verwacht dat als futuristen samen optrekken en laten zien dat het zin heeft om de toekomst onderdeel te maken van het dagelijks leven, zij een enorme maatschappelijke bijdrage kunnen leveren.’ Ferry van de Mosselaer benadrukt in het hoofdstuk Design Research and Futures Research het belang ervan. ‘Ik ben ervan overtuigd dat we dromen en toekomstbeelden nodig hebben om te inspireren, de dialoog te voeren, ons scherp te houden en in beweging te krijgen. Anders loert apathie en onverschilligheid.’ Onder meer Christianne Heselmans en Maaike Rijnders bieden handvatten voor toekomstonderzoek. Rudy van Belkom wijst op de rol die sciencefiction daarbij kan spelen. ‘Het biedt een taal om over de toekomst te praten.’ Zogenaamde SF Prototypes maken het volgens hem mogelijk om te onderzoeken op welke wijze technologieën gevormd worden en hoe deze vormgeven aan de levens van mensen die ze gebruiken.
Els Dragt wijst op het belang van trendonderzoek. Ze noemt het een geschikte methode om verandering te detecteren en op een gestructureerde manier te begrijpen. Tijdens de presentatie merkt ze op dat zij en haar collega’s plezier hebben gehad in het doen van onderzoek. ‘Het lectoraat stelt je als docent in staat om je te ontwikkelen, om je te verdiepen in een onderwerp en zo ook de opleiding te ontwikkelen.’ Van der Duin vindt het dan ook belangrijk dat zijn lectoraat een vervolg krijgt. Een aanvraag daarvoor is inmiddels ingediend. ‘Hoe willen we verder? Wat kunnen we bijdragen?’, vraagt Tessa Cramer zich hardop af. Een lectoraat 'Designing The Future' biedt volgens haar mogelijkheden om verbinding te leggen met de expertise buiten de muren van Fontys.
Geïnteresseerd in de bundel? Stuur een mailtje naar Linda Hofman: l.hofman@fontys.nl
(foto lector: Patrick van der Duin)