21
maart
2017
|
10:56
Europe/Amsterdam

Dave verzilvert Fontys-prijs in Dublin en UK

Begin dit jaar won Dave van Breukelen, vakdidacticus en opleider natuurkunde/techniek aan de lerarenopleiding in Sittard, de Fontys Onderzoeksprijs 2017. Hij liet er geen gras over groeien en heeft inmiddels toestemming gekregen voor de verzilvering van zijn prijs: Dave gaat het kanaal over en brengt twee weken door in Ierland en Engeland.
Dave heeft zijn reis bewust in twee delen opgedeeld. Eerst gaat hij op 21 augustus naar Dublin, waar de jaarlijkse conferentie van de European Science Education Research Association wordt gehouden. Tijdens deze belangrijkste mondiale bijeenkomst van onderwijsvernieuwers wil de Sittardse docent, die twee maanden voor zijn reis promoveert, zijn eigen onderzoek presenteren.
Daarna reist hij door naar Birmingham, in de achttiende eeuw de geboorteplaats van de industriële revolutie. "Daar kwamen ooit wetenschap en techniek voor het eerst samen op een expliciete manier. Die samenhang is ook de kern van mijn onderzoek. Ik zou daarom in de toekomst dolgraag studenten meenemen naar Birmingham zodat ook zij die samenhang van wetenschap en techniek daar aan den lijve ervaren."

Veldwerk
In september gaat de nieuwe opleiding Science and Technology van start, een opleiding die mede tot stand is gekomen door het onderzoek van Dave. Een veldwerkbezoek aan Birmingham zou perfect passen in het curriculum van de studenten van die opleiding, zo legt hij uit. "Aan de andere kant ben ik uiteraard heel erg van de onderwijsinhoud, en moet zo'n bezoek ook opleidingstechnisch kloppen. Daarom neem ik mijn collega Frank Schure mee op deze reis. Frank is onderwijskundige en was ook co-auteur van twee van mijn onderzoeken. Bovendien hebben we samen al presentaties gehouden tijdens congressen in Washington en Birmingham."
Los van dit veldwerk-onderzoek brengen Dave en zijn collega ook een bezoek aan het STEM Education Centre van de universiteit van Birmingham. "Dat is een aparte poot van de universiteit die zich volledig bezighoudt met het onderwijs in wetenschap en techniek. Wellicht dat we zelfs iets kunnen regelen met de uitwisseling van studenten."

Methodiek
De reden dat Dave de Fontys Onderzoeksprijs 2017 won, is dat hij tamelijk baanbrekend onderzoek heeft gedaan naar onderwijsmethodes in de bètawetenschappen. "De oude methode was de docent dicteerde en de leerling leerde. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw werd het onderwijs meer contextgericht, ging het niet meer alleen over formules en zo. Begin deze eeuw kwam werd het onderwijs nog meer een kwestie van vakintegratie. Techniek en wetenschap werden aan elkaar gekoppeld. Bijvoorbeeld door leerlingen iets te laten ontwerpen waarbij ze bijvoorbeeld bepaalde natuurkundige kennis moeten inzetten."
Deze aanpak kwam echter niet gemakkelijk van de grond en kent nog steeds de nodige problemen. Het onderzoek van Dave had met name betrekking op het onderzoeken van deze problemen. "We hebben ons specifiek gericht op Learning by Design, maar hebben aangetoond dat de andere methodieken van die richting dezelfde resultaten laten zien. Namelijk dat zij de leerling een stuk vaardiger maken. Dat is pure winst. Maar theoretisch ligt het anders: het conceptueel leren is door deze methodieken niet verbeterd. Ook niet verslechterd, maar er is geen aantoonbare winst mee geboekt. En dat is vreemd, want in onderwijskundig opzicht wordt juist een zeer rijke leeromgeving gecreëerd."

De doe-modus
Op basis van vier studies zijn de problemen in kaart gebracht en is naar oplossingen gezocht. "Daaruit hebben wij een model ontworpen dat zowel duidelijk maakt waar het probleem zit én hoe je dat moet tackelen. Het FITS-model, wat staat voor Focus, Investigation, Technological design and Synergy. Ik geloof dat het probleem bij de nieuwere lesmethodes juist de rijkheid van de leeromgeving is. Leerlingen moeten én veel denken én veel doen. Omdat het zo veel en zo complex is, schakelen veel leerlingen vaak snel naar de doe-modus."
De oplossing ligt volgens Dave in een methodiek waarbij op een subtiele manier alle kennis wordt aangeboden tijdens die 'doe-modus'. "Wat je tijdens het proces doet is voortdurend korte 'uitstapjes' maken, intermezzo's waarin kennis centraal staat en die expliciet maakt. Zo probeer je een optimale combinatie te maken van het traditionele leren het nieuwe leren, waarbij de docent een sturende rol heeft en op een subtiele manier leerlingen aanzet tot leren."
Hoewel zijn onderzoek zich richtte op natuurwetenschappen, is de methode volgens Dave ook voor andere vakken bruikbaar. "Het kan in heel veel vakgebieden. Je kunt het ook inzetten bij pakweg geschiedenis."

Veelbelovend
Het onderzoek van Van Breukelen blijft niet bij theorie steken. Zijn oplossing is inmiddels getest bij 237 leerlingen van het Porta Monsana College in Maastricht en het Connect College in Echt. "Het resultaat was dat het conceptueel leren flink vooruit ging terwijl het vaardigheden leren er niet onder leed. Heel veelbelovend dus. Nu gaan we onze onderzoeken ook op andere contexten richten: andere onderwerpen in natuurkunde, maar ook biologie, scheikunde en andere disciplines en op andersoortige groepen leerlingen."
En tussendoor dus even voor twee weken naar de Britse eilanden. Om zo door terug te blikken in de tijd meer te leren over het onderwijs van de toekomst.

 

Auteur: Jan Ligthart